Is afvallen psychologisch?

Gewichtsverlies is een miljoenenindustrie. Talloze mensen zijn op zoek naar goede manieren om gewicht te verliezen en een gespierd uiterlijk te krijgen. Traditioneel concentreren ze zich daarbij op twee factoren: welke sporten moet ik doen en welk dieet moet ik volgen.

Het is natuurlijk ontegenzeggelijk waar dat deze twee factoren belangrijk zijn voor gewichtsverlies. Wat ons betreft zijn het echter niet de belangrijkste factoren. Of je slaagt in je doel om gewicht te verliezen of spieren aan te maken hangt namelijk vooral samen met: consistentie. Vandaar dat we ook wel zeggen dat gewichtsverlies vooral een kwestie is van het controleren van je psychologie. Als je goede gewoonten kunt volhouden en slechte gewoonten kunt vermijden op de lange termijn, zul je bijna elk doel kunnen bereiken.

Voorkomen van slechte gewoonten

De eerste stap naar psychologische consistentie is het voorkomen van slecht gewoonten. Hierbij kun je een aantal trucs gebruiken:

Truc 1: zorgen dat je minder gemakkelijk de oude gewoonte kunt volbrengen. Als je gewend bent om tijdens het ontbijt net iets teveel ontbijtgranen te eten, kun je deze voortaan niet meer in huis halen. En als je altijd teveel eet uit de snoeppot op kantoor, kun je vragen of ze deze weg willen halen. Op dit punt is vaak het gemakkelijkst winst te behalen.

Truc 2: leer omgaan met het stemmetje in het hoofd. Als je in de verleiding komt om te snoepen, heb je vaak last van een stemmetje in je hoofd dat zegt: “zo erg is het toch niet als je een keer een snoepje neemt?” Je weet natuurlijk zelf ook wel dat het niet bij een keer blijft als je gehoor geeft aan het stemmetje, maar toch kan deze heel verleidelijk zijn. Het helpt om waakzaam te zijn op dit stemmetje en hem zonodig tegen te spreken.

Vormen van goede gewoonten

Strikt genomen is het vormen van een goede gewoonte ook een manier om een slecht gewoonte te voorkomen. Psychologisch gezien werkt dat als volgt. Het afleren van een oude gewoonte laat een leegte achter in je handelen. Als je niet meer tien koekjes kunt eten tijdens het TV-kijken, zal dat ongemakkelijk voelen. Door de gewoonte om koekjes te eten te vervangen door het spelen van een spelletje op je telefoon (of iets anders dat je leuk vindt), zul je hier veel minder problemen mee hebben.

Het aanleren van goede gewoonten op zich is dus al heel verstandig. Hierna bespreken we een paar tips om uit te leggen hoe je dit kunt doen.

Truc 1: ontwikkel een ritueel. Je ochtendritueel is ongeveer het belangrijkste onderdeel van de dag. Als je begint met een uurtje TV-kijken of op het internet surfen, zal er waarschijnlijk gedurende de dag weinig uit je handen komen. Als je daarentegen begint met meditatie, een gezond ontbijt en wat opruimwerk, heb je jezelf al voorbereid op een productieve dag.

Truc 2: leer je aan om je gedrag bij te houden. De belangrijkste gewoonte (en tevens de gewoonte die het meest effect heeft) is het monitoren van je gedrag. Dat kan in de vorm zijn van het tellen van calorieën, maar kan ook betekenen dat je jezelf elke dag weegt. Bijhouden wat je voortgang is, bepaald namelijk in belangrijke mate je succes.